بنده ی خوب خدا
و اما تقوا ...
معنا ومفهوم دقیق تقوا چیست؟
تا بحال تقوا رو برای ما اینگونه معنا کرده اند که:
تقوا یعنی خداترسی
تقوا یعنی پرهیزکاری
تقوا یعنی انجام دادن واجبات و ترک کردن مُحَرَّمات
اما بنظرم باید یک نگاه دقیق تری به این واژه و معنا و مفهومش بشه
ما در این پست میخوایم یک نگاه موشکافانه ای در رابطه با این واژه ی بسیار مهم داشته باشیم
به عقیده من برای درک معنا و مفهوم یک کلمه باید ابتدا به ریشه ی لغوی آن توجه کنیم
تقوا در لغت عرب از ماده ی وَقَی یَقِی گرفته شده
از وِقَایَة میاد
وقی و وقایة به معنای حفظ و نگهداری و کنترل است
این واژه و مشتقاتش به وفور در قرآن مجید به کار رفته است
تقوا یعنی حفظ و نگهداری و کنترل
اما حفظ و نگهداری و کنترل چه چیزی؟
آره نکته ی مهمش همینجاست
برای درک مطلب بصورت واضح و شفاف
طوری که هیچ موقع از خاطرمون نره
بهتره یک مثال و تشبیه به کار ببرم
چرا که خود خدا هم در قرآن از این روش برای تبیین مطالب استفاده کرده
و فرموده ما در قرآن در رابطه با هر چیزی مثال آورده ایم
ابتدا یک مقدمه:
ببینید!
خوب دقت بفرمایید!
ما دو نوع عمل و کار داریم
از دوحال خارج نیست
حالت سومی نداره
عمل انسان :
یاخوب است و یا بد
تا اینجا درست؟
انسان مؤمن و متدیّن باید در مواجهه ی با عمل ، دونوع عملکرد و واکنش داشته باشه:
اگر عمل ، خوب باشه حرکت انسان رو به سمت جلو خواهد بود
مثلا بنده از خواب بیدار شدم و میخوام برم وضو بگیرم و نماز صبح بخوانم
در اینجا حرکت من رو به سمت جلو خواهد بود
اما اگر عمل ، بد باشه حرکت انسان رو به سمت عقب خواهد بود
چون نمیخواد انجامش بده
لذا عقبگرد میکند
در همین صحنه شما یک فردی را به نام نفس اماره در نظر بگیرید که
در رابطه با عمل خوب که حرکت من رو به سمت جلو هست
شما فرض بفرمایید که نفس اماره ی شما پشت سر شما ایستاده و لباس شما رو گرفته
و با قدرت تمام ، شما رو به سمت عقب میکشه و میخواد مانع حرکت شما بشه
اینجا شما باید خودتون رو کنترل بکنید
کنترل!
حفظ!
نگهداری!
ازچی؟
ازاینکه نفس اماره شما رو به عقب نکشه
شما باید اینجا نفستون رو تضعیف بکنید و ازدستش در برید و فرار کنید
در جایی که شما حرکتتون رو به عقب هست
یعنی مواجهه ی با عمل بد
نفس شما پشت سر شما ایستاده و با قدرت تمام شما رو هُل میده به سمت جلو
تا اینکه شما برید به سمت گناه
و در کل ، نفس اماره همیشه ساز مخالف میزنه
اینجاهم شما باید خودتون رو کنترل بکنید
به این میگن تقوا...
تقوا یعنی همون جهاد اکبر (بزرگتر)که پیغمبر(ص) به یارانشون فرمودند
از جنگ برمیگشتند و پیروز میدان شده بودند
پیغمبر یارانشون رو تحسین کردند
وفرمودند خودتون رو برای جهاد اکبر آماده کنید!
جهادی که از مقاتله و کشت و کشتار در میدان جنگ هم سخت تره!
اصحاب گفتن کدوم جهاد یا رسول الله؟
مگه از این جهاد بالاتر هم هست؟!
حضرت فرمودند بله !
جهاد اکبر همون جهاد با نفس اماره است!!!
ببینید حضرت چقدر زیبا فرمودند که جهاد اکبر رو دریابید...
چرا؟
چون بین شما و نفس اماره همیشه کشمکش وجود داره
و اختصاص به یک مکان و زمان نداره
کشمکشی بسیار سخت و همیشگی
همیشه میخواد شمارو به سمت مخالف ببره
اصلا خود جهاد هم معنا و مفهوم وسیعی داره!
جهاد از جهد میاد
یعنی زحمت ، تلاش ، کوشش
مجتهد هم یعنی کسی که با زحمت و تلاش و کوشش فراوان
و با استخوان ترکوندن در راه استنباط احکام الاهی از قرآن و سنت
تونسته به مقام اجتهاد برسه
جهاد فی سبیل الله یعنی اینکه انسان در راه خدا خودش رو به زحمت بندازه تلاش کنه کوشش کنه
چرا که بهشت را به بهاء دهند نه به بهانه!
جهاد فی سبیل الله مصادیق فراوانی دارد
یکیش جنگ در میدان جنگ است در مقابل دشمنان خدا
اینکه انسان اول اذان وضو بگیره و به نماز بایسته
مخصوصا نماز صبح
خودش جهاد فی سبیل الله است
در روایات داریم اگر زن یک لیوان آب بده دست شوهرش در حکم جهاد فی سبیل الله است
اینکه یک خانم در گرمای 40درجه ی تابستون چادر سرش کنه
برای اینکه هم حریم خودش رو حفظ کنه و هم دیگران به گناه نیفتن خودش جهاد فی سبیل الله است
هرچند که بهش بگن امل!
اینکه انسان در تابستان 17 ساعت تمام روزه بگیره جهاد فی سبیل الله است
و هزاران مصداق دیگری که خودتون میتونید از ذهن مبارکتون عبور بدید...
اگر تقوا رو اینگونه معنا کنیم تمام معانی بالا رو هم در بر خواهد گرفت
چون کسی که بتواند افسار نفس اماره اش رو به دست بگیرد مسلما عبد و بنده او نخواهد بود
بنده خوب خدا خواهد بود
و لذا هم از خدا میترسد
هم از گناه پرهیز میکند
و هم واجباتش را انجام میدهد
و هم محرمات را ترک میکند
چرا؟
چون عبد خداست
چون نفس اماره اش را تضعیف کرده است
واگر انسان به این درجه برسه مطمئنا شیطان هیچ تسلطی بر او نخواهد داشت
چرا؟
چون نفس اماره ، شیطان درونی است
ابلیس و یارانش هم شیاطین بیرونی هستند(1)
شیطان بیرونی فقط زمانی میتواند کاری بکند که در درون انسان نفوذ کرده باشد
چون برای موفقیتش نیاز به یک پایگاه درونی دارد
اگر نفس انسانی کنترل نشود
اون موقع شیطان هم سریع السیر به سراغ انسان خواهد رفت
خودش در قرآن گفته که من رو سرزنش نکنید چون من هیچ تسلطی بر انسان ندارم (2)
من فقط دعوت میکنم و شماهم دعوتم رو قبول میکنید
همین!
خداوند فرموده به خود شیطان که تو هیچ تسلطی بر بندگان من نداری(3)
یعنی اگر انسان عبد خدا باشه شیطان هیچ تسلطی بر او نخواهد داشت
پس بیایم و فقط بنده ی خدا باشیم
بنده ی خوب خدا
و به قول معروف که میگه بنده ی آنی که در بند آنی!
بیایم فقط بندِ خدا باشیم نه بندِ ...
پول و ثروت و شهرت و مقام وپست و میز و جایگاه و ووووو...........
(1): وقتی امام زمان (عج) ظهور میکنندیعنی همون وقت معلومی که خداوند در قرآن فرموده شیطان به دست با برکت ایشان کشته خواهد شد و لذا دیگه خبری از شیطان بیرونی نیست. اما شیطان درونی انسان هنوز زنده است . نفس اماره هنوز هست .
(2): ابراهیم 22
(3): حجر 42/اسراء65
تا پر وا کرد